Πέμπτη 19 Αυγούστου 2010

Πέτρος και ...Πάπας

Με την ευκαιρία της επίσκεψης του Πάπα στην Ελλάδα, αναμοχλεύθηκαν οι διαφορές μεταξύ της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας και της αίρεσης του παπισμού. Μία από αυτές είναι και το λεγόμενο “πρωτείο”. Οι δυτικοί, προκειμένου να στηρίξουν ή καλύτερα να ενισχύσουν τη δοξασία αυτή, βασίστηκαν στις λεγόμενες Ψευδο-Ισιδώριες διατατάξεις και στο αμφισβητούμενο ιστορικό γεγονός ότι ο απόστολος Πέτρος διετέλεσε επίσκοπος Ρώμης.
Οι Ψευδο-Ισιδώριες Διατάξεις αποδόθηκαν στον Ισίδωρο Μεκάτορα και συντάχθηκαν πριν από τα μέσα του 9ου αι. στην Γαλλία ή στην Ισπανία ή σε άλλο μέρος της Δύσης, όχι πάντως στη Ρώμη. Οι απόλυτα ή εν μέρει νοθευμένες παπικές διατάξεις περιέχουν εξήντα πλαστά παπικά δεκρετάλια από τον Κλήμεντα μέχρι τον Μιλτιάδη (314), νοθευθέντα συνοδικά κείμενα από την ήδη χαλκευμένη συλογή Hispana Gallika και παπικά δεκρετάλια από τον Σίλβεστρο μέχρι τον Γρηγόριο Α' τον Μεγάλο, από τα οποία τα 115 είναι εξ ολοκλήρου πλαστά και τα 125 έχουν υποστεί νοθείες, προσθαφαιρέσεις και τροποποιήσεις. Στόχος των Διατάξεων είναι η κατωχύρωση της παπικής απολυταρχίας και η προβολή της αρχής ότι στον πάπα περιέχονται τα κλειδιά της Βασιλείας των ουρανών, τα οποία ο Κύριος παρέδωσε στο απόστολο Πέτρο. Ο Πάπας ουσιαστικά είναι ο παρατεινόμενος Πέτρος, από τον οποίο λαμβάνουν την ιερατική εξουσία όλοι οι επίσκοποι που είναι απλοί εκπρόσωποί του στις κατά τόπους εκκλησίες. Γι’ αυτό τα σοβαρά εκκλησιαστικά ζητήματα πρέπει να επιλύονται από τον Πάπα εξαιτίας του γεγονότος ότι από αυτόν πηγάζει η αυθεντία κάθε συνόδου.
Στο σημείο αυτό τίθεται το ερώτημα εάν ο απόστολος Πέτρος χρημάτισε επίσκοπος Ρώμης. Οι Πράξεις των Αποστόλων διασώζουν ελάχιστα στοιχεία για τη δράση του κορυφαίου των αποστόλων. Το βέβαιο είναι ότι κήρυξε στην Παλαιστίνη. Από εκεί και πέρα τα κενά που αφήνουν οι Πράξεις συμπληρώνονται από ψευδεπίγραφα έργα ή παραδόσεις του 2ου αιώνα, που διασώζουν όμως την αυθεντική εκκλησιαστική συνείδηση, σχετικά με την μετάβασή του στη Ρώμη. Το ενδεχόμενο αυτό ενισχύεται και από την αρχαιολογική έρευνα. Το γεγονός όμως ότι διετέλεσε και επίσκοπος της πόλης για 25 συναπτά έτη δεν βρίσκει ερείσματα ιστορικά. Το ενδεχόμενο αυτό αποκλείεται από τη φύση του αποστολικού αξιώματος (μέ εξαίρεση την περίπτωση του Ιακώβου) και τον αρχαιότερο επισκοπικό κατάλογο της τοπικής εκκλησίας που αναφέρει ως πρώτο επίσκοπο Ρώμης τον Λίνο (Ειρηναίου, Κατά αιρέσεων). Τη θέση αυτή ενισχύει και ο Ιππόλυτος Ρώμης, πράγμα που σημαίνει ότι ήδη από τον 2ο αιώνα δεν υπολογιζόταν ο Πέτρος στον επισκοπικό κατάλογο.
Βλέπουμε, λοιπόν, ότι τα δεδομένα κονιορτοποιούν τα επιχειρήματα των Δυτικών, που χρησιμοποίησαν ψευδή ιστορικά στοιχεία προκειμένου να στηρίξουν το “πρωτείο του πάπα”. Τέλος, να σημειώσουμε ότι οι πάπες εκμεταλλεύτηκαν την απόλυτη αφοσίωση των Αγγλοσαξώνων, των φράγκων και των Γερμανών στον απόστολο Πέτρο και στην πεποίθηση που είχαν οι καταλύτες της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας ότι πάνω σ’ αυτόν εδράζεται η Εκκλησία ως κατόχου των κλειδιών της Βασιλείας των Ουρανών.
Π. Μελικίδης
"Εκκλησιαστική Παρέμβαση" Απρίλιος 2001

Δεν υπάρχουν σχόλια: